15 mei 2017  De laatste dag van de jaartraining, de mannen en vrouwen zitten in de cirkel, vandaag, voor het laatst in deze samenstelling, met deze mensen, de windrichtingen opgeroepen, gemediteerd, gedanst, gelachen, gehuild, een diepgaande rituele reis gemaakt. Vandaag, voor het laatst, in deze cirkel, met de hartsteen die we doorgeven, aan het einde van de dag, de training, het seizoen, ieder spreekt zich uit. En wat mooi, als er dan een vrouw zegt, dat dit hier, deze dagen, deze mensen, deze trainingsruimte, in het begin iets leek dat zich ‘buiten de werkelijkheid’ om afspeelde en dat het leven van alle dag, dat dat de werkelijkheid is. En dat, naarmate het jaar en de training vorderde, dat het andersom blijkt te zijn, dat wat er in de training gebeurd, veel meer de werkelijkheid is en het leven van alledag steeds meer een schijnwereld. ‘Ja’, zegt een andere vrouw, ‘ik heb door de training, door de nevelen van het dagelijks leven en de dagelijkse werkelijkheid leren kijken, ik heb leren herkennen wat echt is, wat werkelijk is.’ En een derde vrouw zegt: ’Ik heb geleerd, hier in deze training, in deze setting, met deze mensen, hoe simpel het leven kan zijn als je gewoon mag laten zien wat er in je speelt, wat je voelt, wat je denkt, wat je wilt of wat je niet wilt, wat je verlangt. In het dagelijks leven kan ik er eindeloos over nadenken, hoe het te brengen, wat te zeggen, of het wel kan of mag of gepast is, zoveel problemen zijn opgelost als ik me direct uitspreek.’
Mooi, hoe we de werkelijkheid ervaren, hoe we er van overtuigd zijn dat we bijvoorbeeld niet anders kunnen, dan het grootste deel van ons leven werk doen dat we niet (meer) leuk vinden, in relaties moeten blijven waar we niet in willen zijn, wonen op plekken waar we niet willen wonen. Dingen die op een bepaald moment klopte en ons diende, kunnen veranderen, we kunnen het gevoel hebben, de overtuiging hebben dat we die niet kunnen veranderen, we zitten als het ware vast, in een mal, gegoten in een bepaalde werkelijkheid als in de Matrix en we zijn ervan overtuigd dat dit het leven is. Maar is dat waar? Is dat de waarheid? Leef je je waarheid nog wel? Het is een heftig proces, jezelf te bevrijden uit de Matrix maar het is het waard! Iedere stap daarin is het waard!